Erfgoedvrijwilliger worden?

Oude 'meuk'

Jongere generaties zijn met zoveel andere dingen bezig dan met erfgoed. In elke levensfase zijn ze druk met allerlei andere zaken; zo zie ik in onze nieuwe wijk ouders met kleine kinderen zich druk maken over spelletjes met Koningsdag en weer anderen zetten zich in voor de buurtdag. Ze zijn actief en doen naast hun werk van alles, maar ze zijn niet bezig met erfgoed. Laten we eerlijk zijn: hoe interessant is het om je druk te maken over allerlei oude 'meuk'? Maar als het er niet is wordt dat wel weer jammer gevonden, want erfgoed is zeker sfeerbepalend.

Erfgoed lijkt per definitie een tijdsbesteding te zijn voor oudere heren. Hoewel ook dames op leeftijd zich er druk over maken, zijn zij toch ver in de minderheid. Misschien moeten we gewoon accepteren dat de meeste erfgoedvrijwilligers ouder zijn?

Sfeer, resultaat en vrijblijvendheid

En dan nog blijft de vraag: hoe kan het zo aantrekkelijk mogelijk gemaakt worden om je in te zetten als erfgoedvrijwilliger? Allereerst moet je natuurlijk liefde/passie hebben voor erfgoed, dan kun je de motivatie en de tijd vinden om je in te zetten. Vervolgens moet het ook gewoon leuk en gezellig zijn. Ik kom teveel 'clubjes' tegen waar dat niet zo is, waar 'baasjes' hun zin willen krijgen waardoor vrijwilligers afhaken. Zorg voor sfeer en gezelligheid zodat het leuk is om mee te doen.

En dan moet het - als je eenmaal aan het werk bent - motiverend zijn; resultaat boeken en het gevoel hebben dat het ertoe doet. Onze wet- en regelgeving staat dan regelmatig in de weg. Ik hoor te vaak opmerkingen als “voordat je een vergunning hebt …” of “heb je het eindelijk rond, wordt de verwachte subsidie niet toegekend”. Natuurlijk is het belangrijk dat wat je organiseert veilig en volgens de regels gebeurt, maar soms - eigenlijk te vaak - zijn die regels onoverkomelijke barrières die tot veel frustratie leiden.

Ten slotte is er het spanningsveld tussen de vrijblijvendheid van het vrijwilligerswerk en de verplichting die verwacht wordt. Ook dat is een lastige. Vrijwilligerswerk is niet vrijblijvend, maar het kan ook niet zo zijn dat de verplichting die dit werk nu eenmaal met zich meebrengt als dwang gaat voelen. Ook dan haken vrijwilligers af.

Kortom, genoeg stof om over na te denken, te discussiëren en te verbeteren, dit alles met het doel om het werk als erfgoedvrijwilliger aantrekkelijk(er) te maken.

Zin om mee te doen?

- Piet Bruinooge, voorzitter Zeeuwse Erfgoed Coöperatie