De-/selectie en conservering van vondsten
Zeggenschap archeologische depots
In 2011 is vastgesteld dat daarvoor aangewezen depots juridisch al eigenaar zijn van de archeologische vondsten op het moment dat ze in een opgraving, proefsleuvenonderzoek of ander regulier archeologisch onderzoek aan het licht komen. Bij de vaststelling van de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie, versie 3.3, in december 2013 zijn er met betrekking tot de conservering van archeologische objecten voorwaarden toegevoegd die in het proces van (de-)selectie en deponering van belang zijn.
Het eigenaarschap van de archeologische depots houdt dus in dat zij ook zeggenschap hebben over de omgang met het archeologisch vondstmateriaal, ook bij het uitkiezen van het materiaal voor verder onderzoek (selectie) en het bepalen of en welk materiaal verwijderd kan worden (deselectie). Conservering van archeologische objecten dient uitgevoerd te worden volgens professionele maatstaven. Van de conservering van een object wordt een rapport opgemaakt met daarin onder andere opgenomen de beginsituatie, de uitgevoerde conserveringsmaatregelen, eventueel uitgevoerde restauraties en de eindsituatie. Deze conserveringsrapporten worden ter goedkeuring voorgelegd aan het archeologisch depot.
(De-)selectiemomenten
In het proces van onderzoek en deponering zijn enkele momenten vastgelegd waarbij de eigenaar van de vondsten mede kan bepalen wat er gebeurt met archeologisch vondstmateriaal:
- Informatie over de inhoud van het Programma van Eisen voor het archeologisch onderzoek voor aanvang van de opgraving;
- Overleg en besluitvorming tijdens het veldonderzoek bij onvoorziene of onverwachte omstandigheden betreffende het vondsmateriaal. Gedacht kan hier bijvoorbeeld worden aan onverwacht grote hoeveelheden van een bepaalde soort vondsten;
- Overleg en besluitvorming tijdens de evaluatiefase na afronding van het veldonderzoek betreffende het (de-)selecteren en deponeren van vondstmateriaal, uitmondend in een selectierapport;
- Als vierde moment is het toetsen van conserveringsrapporten van geconserveerde archeologische objecten voorafgaand aan de deponering aan het proces toegevoegd.
Procesafspraken ZAD
Erfgoed Zeeland heeft als beheerder van het Zeeuws Archeologisch Depot namens de depothouder Provincie Zeeland voor deze specifieke onderdelen van archeologisch onderzoek en deponering de interne procesafspraken vastgelegd in een protocol. Ook is er een apart e-mailadres in gebruik uitsluitend voor dit proces van (de-)selectie: depot@erfgoedzeeland.nl.