Projecten en dossiers
Kerkenvisies Zeeland
Erfgoed Zeeland en COUP Urban Producers begeleiden sinds 2020 de Zeeuwse gemeenten bij het opstellen van hun kerkenvisies. In de beleidsbrief Erfgoed Telt (juni 2018) van de Minister van OCW is vastgelegd dat het kabinet de ontwikkeling van kerkenvisies op gemeentelijk niveau ondersteunt. Met de kerkenvisies wordt de aandacht bevorderd voor de instandhouding van religieus erfgoed. Voor het ontwikkelen van de kerkenvisies is voor de periode 2018 t/m 2021 in totaal een bedrag van € 13,5 miljoen extra beschikbaar gesteld in de vorm van decentrale uitkeringen aan gemeenten.
Kerkenvisies in Zeeland
Gemeenten konden zelf bepalen of zij een kerkenvisie wilden opstellen en daarvoor een uitkering aanvragen bij de rijksoverheid. In Zeeland hebben alle gemeenten de decentrale uitkering aangevraagd en toegezegd gekregen. Erfgoed Zeeland ondersteunt de gemeenten bij het opstellen van hun gemeentelijke kerkenvisie. Inmiddels hebben 12 van de 13 Zeeuwse gemeenten aan Erfgoed Zeeland opdracht gegeven voor het opstellen van een kerkenvisie.
Met behulp van een kerkenvisie wordt, in goed overleg met de kerkeigenaren, een duurzame strategie ontwikkeld voor waardevolle kerkgebouwen die vaak zeer bepalend zijn in hun omgeving. In Zeeland staan, volgens een recente inventarisatie van Erfgoed Zeeland, circa 380 kerkgebouwen/gebedshuizen die oorspronkelijk ook als kerk of gebedshuis zijn gebouwd.
Gemeentebesturen zijn dus de opdrachtgevers voor het opstellen van kerkenvisies. Een goede kerkenvisie komt alleen tot stand door de krachten te bundelen van kerkeigenaren, gemeentelijke beleidsmakers, lokale initiatiefnemers, historische verenigingen en andere stakeholders. En, nog belangrijker, de kerkenvisie moet leiden tot een gezamenlijke actie om het waardevolle religieuze erfgoed een duurzaam toekomstperspectief te bieden. Dit kan vorm krijgen door het vinden van nevenfuncties in een kerkgebouw dat de religieuze functie behoudt, maar waar huuropbrengsten een welkome aanvulling bieden, tot een volledige herbestemming van een kerk die leeg staat of op termijn leeg komt. Ook kan het samen slim optrekken om bijvoorbeeld kennis te delen over verduurzaming, subsidies of onderhoudsopgaven, een uitkomst zijn.
Erfgoed Zeeland en kerkenvisies
In Zeeland is door Erfgoed Zeeland een partner gezocht met ervaring en kennis op het gebied van onderzoek naar behoud en zo nodig de herbestemming van kerkgebouwen. Het bureau COUP Urban Producers uit Delft levert Erfgoed Zeeland de expertise om van de op te stellen kerkenvisies in Zeeland een succes te maken. Erfgoed Zeeland levert met Jan van de Voorde als projectleider als projectleider een grote bijdrage aan het projectteam. Vanuit COUP worden verschillende experts ingezet voor de Zeeuwse kerkenvisies.
In de zomer van 2020 is Erfgoed Zeeland, in opdracht van en in nauwe samenwerking met de verantwoordelijke wethouders en ambtelijke projectleiders, gestart in de gemeenten Tholen, Noord-Beveland, Schouwen-Duiveland, Goes en Veere. In 2021 volgden de gemeenten Vlissingen, Hulst en Kapelle. In 2023 zijn de gemeenten Reimerswaal en Terneuzen gestart. De kerkenvisies van Goes, Schouwen-Duiveland, Tholen en Noord-Beveland zijn begin 2023 opgeleverd. In november 2023 volgden de gemeenten Veere, Borsele, Vlissingen en Kapelle en in maart 2024 de gemeenten Reimerswaal en Hulst. Raadpleeg regelmatig de website voor de voortgang.
De rol van kerkeigenaren bij de kerkenvisies
Kerkeigenaren ontvangen na de start in een gemeente een uitnodiging om aan dit proces deel te nemen, waarbij sinds eind 2021 een startbijeenkomst in iedere gemeente het begin van het proces om te komen tot een kerkenvisie betekent. Verder kan iedereen die een initiatief of idee heeft contact opnemen met Jan van de Voorde, projectleider kerkenvisies bij Erfgoed Zeeland, waar ideeën over het behouden, benutten en beleven van kerkgebouwen worden verzameld en zo mogelijk worden benut.
Informatie per gemeente
Klik op de betreffende gemeente voor meer informatie over de kerkenvisie in die gemeente:
Delen
Kan ik je verder helpen?
Ik ben Jan van de Voorde, projectleider Kerkenvisies bij Erfgoed Zeeland. Mocht je vragen hebben, dan beantwoord ik deze graag voor je.
Jan van de Voorde, projectleider Kerkenvisies Stuur me een mail Of bel me: +31 (0)6 22 37 84 88
